We hebben deze winter ons best gedaan de warmte binnen te houden: ramen en deuren potdicht, kaars aan en cocoonen. En daar wordt ons huis vies en ongezond van. Nu schijnt de zon door de smerige ramen en is het tijd voor de lenteschoonmaak. Hoe ga je te werk?
1. Gooi de boel open na het koken, roken en stoken
Tranende ogen, hoesten, verstopte neuzen, vaak verkouden: ons binnenklimaat heeft invloed op onze gezondheid. De coronajaren hebben ons geleerd dat ventileren belangrijk is. Toch houden we ‘s winters graag de deuren en ramen dicht. Zeker met hogere energiekosten dan ooit tevoren.
Dat kan zorgen voor te veel fijnstof, vocht en daardoor schimmels in huis. Die kunnen gezondheidsproblemen geven.
Gooi dus alsjeblieft de ramen en deuren weer open nu de lente langzaam doorbreekt, zegt Michael Rutgers van het Longfonds. “Al onthou je maar één regel, laat het dan deze zijn: ventileer na het koken, roken en stoken.”
Agressieve middelen prikkelen de longen, al ruikt het voor jou misschien lekker fris.
“Dus de ramen of buitendeuren helemaal open, minstens een half uur. Met roken bedoelen we sigaretten, maar ook het branden van kaarsen. Ook voor mensen met gezonde longen is dat nodig om geen gezondheidsklachten te ontwikkelen.”
Iets dat aanbakt in de oven, op hoog vuur wokken: de fijnstofmeter slaat er meteen van naar rood, weet Rutgers.
2. Gebruik geen agressieve schoonmaakmiddelen
Schoonmaakexpert Diet Groothuis schreef onlangs Het groene poetsboekje en bestormde daarmee meteen de bestsellerlijst. Een teken aan de wand dat we best graag aan de slag willen, denkt zij.
Groothuis breekt een lans voor groene zeep, soda en schoonmaakazijn. Volgens haar maken deze drie klassiekers onze huizen fris zonder het milieu onnodig te belasten. En zonder gezondheidsklachten te veroorzaken of te verergeren, wat agressieve middelen als chloor wel doen.
“We wonen niet in ernstig vervuilde industriële panden, dus waarom zou je de agressiefste middelen gebruiken?”, stelt Groothuis. “Ga in de supermarkt door je knieën en pak de soda, azijn en groene zeep erbij. De troep staat op ooghoogte.”
Iedere keer als je doorspoelt, vliegen er weer feces- en urineresten in het rond.
“Vergeet chloor. Dat ontsmet, maar maakt helemaal niet schoon. Bedenk dat elk schoonmaakmiddel eerst zijn werk moet doen en moet intrekken. Je bent niet sneller klaar door meteen het heftigste spul overal op te gooien.”
En agressieve middelen hebben nog andere nadelen, zegt Rutgers van het Longfonds. Je denkt vaak met een plens bleek of ammoniak lekker te hebben gewerkt, maar dat kan meteen op je longen slaan.
“Het huis ruikt schoon, maar je kind met astma dat vervolgens thuiskomt kan er meteen een astma-aanval door krijgen. Agressieve middelen prikkelen de longen, al ruikt het voor jou misschien lekker fris.”
3. Begin met de wc
Je huis is groot en er is veel te doen. Zo zakt de moed je in de schoenen bij een onderneming als de lenteschoonmaak, denkt Groothuis.
“Begin gewoon met de wc. Dat is een klein kamertje, je bent zo klaar. Maak een sopje van soda en maak alles grondig schoon: de onderkant van de pot, de kraantjes, de stortbak, onder de pot, de vloer, de lichtknopjes: alles.”
“Je doet dat vast al wekelijks, maar iedere keer als je doorspoelt vliegen er weer feces- en urineresten in het rond. Trek daarom door met de deksel erop. Als je aangekoekte aanslag in de pot hebt, gooi dan wat schoonmaakazijn in de pot en laat het een paar uur intrekken.”
4. Pak stofnesten aan
Stof prikkelt je longen. En in de winter hebben we onze soms goed geïsoleerde woningen dichtgehouden. Kussentjes, dekens en vloerbedekking zitten vol stof en je vindt ze niet in gezinnen waar astma voorkomt. Dat zijn 10 tot 12 procent van de kinderen, weet Rutgers.
Je meubels, gordijnen en matrassen eens flink aanpakken is nu een goed idee. Maar het is ook een overweldigende klus, zegt Groothuis. Hang eerst je gordijnen buiten zodat ze kunnen opfrissen, of gooi ze in de wasmachine als je zeker weet dat ze niet gaan krimpen.
Groothuis: “Als ik mijn bed verschoon, gooi ik soda op het matras. Ik laat het intrekken en zuig het dan weer op met de stofzuiger. Zo raak je al een hoop viezigheid kwijt.”
5. Verdeel de lenteschoonmaak over een paar dagen
Begin met waar je je aan stoort; de ramen bijvoorbeeld. Groothuis: “Die vieze ramen kijken je nu echt aan met de zon die steeds even binnen schijnt. Gebruik microvezeldoekjes of de ouderwetse zeem en spons en ga ze te lijf met schoonmaakazijn. Het is een klusje waar je direct moed van krijgt om door te gaan.”
Ook een overzichtelijk klein klusje: de keukenkastjes of -laden. Pak er steeds maar één, tipt Groothuis. “Haal alles eruit, gooi weg wat over datum is, sop ze goed met groene zeep en droog het ook weer af. Richt je kastje dan opnieuw in.”
“Ik schrijf de houdbaarheidsdatum op de verpakking en zet dat vooraan, zodat je geen eten hoeft weg te gooien. Met steeds een klein klusje hou je het leuk. Een heel weekend schoonmaken doe je toch niet. Je gaat het uitstellen of leidt jezelf af. Zet een poetsmuziekje op en je bent snel klaar.”